Kışın sürekli kullandığınız botlarınızı uzun
vadede kullanmak istiyorsanız bakımlarını malzemelerine uygun şekilde düzenli
olarak yapmalısınız. Botlar; yağmur, çamur ve toza maruz kaldıkları için çok
çabuk kirlenmektedirler. Her botun tabanı, iç yüzeyi ve dış malzemeleri farklı
olduğu için temizlik ve bakımı da farklı yapılmaktadır.
Botların temizliği düzenli olarak nemli bezle
yapılırsa uzun süre ekstra temizliğe gerek kalmayacaktır. Pürüzsüz dış yüzeye
sahip botların temizlenmesi pürüzlü yüzeylere sahip botların temizliğine
nazaran daha kolaydır çünkü pürüzler arasına sıkışan kir ve tozların
çıkarılması için ekstra işleme gerek kalmamaktadır.
Botlarınızı temizlerken içine gazete kağıdı
veya ayakkabı kalıbı yerleştirmeniz, temizlik esnasında botunuzun ezilmemesi ve
şeklinin zarar görmemesi için oldukça önemlidir. Bu nedenle temizlik işlemine
başlamadan önce mutlaka için destekleyici fakat botun yapısına zarar vermeyecek
bir malzeme ile doldurmanızı tavsiye ediyoruz.
Ayakkabı temizliği denilince akla ilk çamaşır
makinesinde yıkamak gelmektedir. Çamaşır makineleri belli hacimde su ile yüksek
devirde sıkma işlemi yaparak yıkama gerçekleştirmektedir. Ayakkabıların uzun
süre su içinde kalması, yüksek devirde sıkma ve pompa işlemlerine maruz kalmaları
hem malzemelerine hem de şekillerine zarar vermektedir. Üstelik bağcıkları
çamaşır makinesi haznesine takılma riskine sahip olduğu için hem makineye hem
de kendilerine zarar verebilirler.
Deri, süet, nubuk gibi malzemelere sahip
ayakkabılar suyu emdikleri için çamaşır makinesinde yıkanmaya uygun
değillerdir. Botlar da genellikle deri, süet ve nubuk malzemeden imal
edilmektedir. Son yıllarda çorap bot, kumaş bot gibi bot modelleri yaygın olsa
da bu modellerin de çamaşır makinesinde yıkanmaması gerekmektedir. Botlar iç
taban yapıları gereğiyle uzun süre suya maruz kalmamalıdırlar. ayrıca dış yüzey
ve tabanın birleştiği yerlerdeki dikişler, yapıştırıcı malzemeler de çamaşır
makinesinde zarar görebilirler.
Çamaşır makinesi dışında da botların yıkanması
zarar vermektedir. Yine botun hem iç hem de dış yüzeyi fazlaca suya maruz
kalacaktır. Yapıları gereği kalın üst yüzeylere sahip olan botların iç
kısımlarının da kuruması uzun zaman alacaktır. Bu süreçte botun iç yüzeyinde
uzun süre nemin kalması hem koku oluşmasına hem de botunuzun zarar görmesine
neden olacaktır.
Botların bolca su ile temas ederek yıkanması
temizlikleri açısından uygun önerilmemektedir.
Şık görünümleri nedeniyle kış aylarında en çok
tercih edilen bot modellerinden olan süet botlar, deri botlara göre daha hassas
kumaşa sahiplerdir. Suyu daha fazla çekerler, daha çabuk toz ve tüy tutarlar,
lekelendikleri zaman lekelerin çıkması bir hayli çaba gerektirir. Bu nedenle
süet botunuzu düzenli olarak temizlemeli, bir şey döküldüğünde veya çamur, toz
gibi dış etkenler bulaştığında hemen temizleme etiketine uygun şekilde
temizlemelisiniz.
Süet botların temizliğinde kendilerinde özel
süet fırçası, süet spreyi, süet silgisi kullanılmaktadır. Süet botunuzun
temizlik işlemine başlamadan önce tamamen kuru olması gerekmektedir. Eğer
üzerinde ıslaklık, çamur veya henüz kurumamış leke var ise bir süre bunların
tamamen kurumasını beklemelisiniz. Yapılan en büyük yanlışlardan biri de süet
botlardaki lekelerin ıslak mendille çıkarılmaya çalışılmasıdır.
Kuruyan botunuzu süet fırçası ile fırçalamaya
başlayabilirsiniz. Islakken fırçalamak süet yapısına zarar verecektir.
Fırçalama işleminde hep aynı yöne hareket ettirmelisiniz. Fırçalama işleminden
sonra lekelerin tamamının çıkması için süet silgisi kullanabilirsiniz.
Lekelerin tamamı çıktıktan sonra süet spreyi sıkabilirsiniz. Sprey ile botunuzu
silerken çok bastırmamanız gerekmektedir.
Deri botlar oldukça dayanıklı ve şık olsa da
kışın sert koşulları botunuzun zarar görmesine neden olacaktır. Özellikle uzun
süre bakımı yapılmayan botlarda yıpranmalar, dökülmeler ve kırılmalar meydana
gelebilir.
Deri botunuzu düzenli olarak nemli bez ile
hafif hareketler halinde temizleyebilirsiniz. Burada önemli olan ıslak mendil
gibi kimyasal içeren temizleme ürünlerinin kullanılmamasıdır çünkü deri
çeşidine göre botunuzun dış yüzeyi uzun vadede zarar görebilir.
Deri botunuzu nemli bir bezle temizleyip
lekelerini çıkardıktan sonra bot temizleme spreyi ile temizleme adımına geçebilirsiniz.
Bot temizleme spreyini kuru beze sıkıp nazik hareketlerle temizlemeniz
gerekmektedir. Deri botun sürekli temizlenmesi deri yüzeyin yağını kaybetmesine
neden olacağı için temizleme işleminden sonra botunuzun parlak görünümde
kalmasını sağlayacak deri boyası ile boyayabilirsiniz.
Botlar maruz kaldıkları kir, toz, çamur ve
yağmur nedeniyle zamanla parlaklığını yitirip mat bir hal alabilirler. Bu
nedenle temizlik sonrasında dış yüzey materyallerine uygun bir şekilde
parlatmanız daha uzun süre parlaklıklarını korumalarını sağlayabilir.
Deri botlar temizlik sonrasında uygun boya ile
boyanarak parlatılabilirler. Süet ve nubuk botlar ise kendilerine uygun boya ve
cilalar ile parlatılabilmektedirler. Botların çeşitli bitkisel yağlarla da
parlatılması halk arasında bilinen parlatma yöntemi olsa da yüzeye zarar verme
ihtimali olduğu için önerilmemektedir. Yağların yüzeyde verdiği parlaklık kendi
yapılarından kaynaklanmaktadır ve geçicidir. Ayrıca üst yüzeyden tabana yağ
akar ise zemin tutuşunun zarar görmesine ve kayarak düşmelere neden olabilir.
Bot temizliği mutlaka ayakkabının etiketinde bulunan temizleme talimatlarına uygun ve önerilen aralıklarda önerilen malzemeler ile yapılmalıdır. Bunun dışında yapılan her temizlik yönteminin botlarınıza zarar verme ihtimali olduğunu unutmamalısınız.