Doğada yapılan açık hava sporlarına outdoor
sporları denilmektedir ve outdoor sporları için kullanılan kıyafet önem
taşımaktadır.
Outdoor spor esnasında kullanılan kıyafetler,
sporun türüne ne kadar uygun olursa doğada geçirilen vakitten o kadar keyif
almanıza ve dış etkenlerden korunmanıza yardımcı olacaktır. Outdoor sporlar
esnasında vücudun ısısını koruyan kıyafetleri eklemleri koruyan koruma
aksesuarları ve ayakları koruyan ayakkabı ve terliklerin önemi fazladır.
Outdoor sporlar esnasında outdoor ayakkabı
kullanmak gerekmektedir. Outdoor ayakkabıların üst ve dış yüzeyi, tabanı,
malzemeleri doğada geçirilecek süreye, mevsime ve koşullara göre farklılık
göstermektedir.
Outdoor ayakkabılar da normal ayakkabılar gibi
her malzemeden üretilebilse de kullanım amacına göre malzemeleri sağlamlık
göstermelidirler. Bu nedenle outdoor ayakkabılarda sağlam olmaları açısından
kullanılan malzemeler genellikle deridir.
Deri esnek, hava aldıran ve soğuğa karşı
koruyan bir malzemedir. Kaliteli ve sert yapısı nedeniyle ayakları dış
etkenlerden korurlar. Suya dayanıklı olmaları ve su geçirmez özellikleri ile
outdoor ayakkabıların üst yüzeyinde kullanılır. Outdoor ayakkabılarda
genellikle tam taneli deri kullanılmaktadır.
Outdoor ayakkabıların dış yüzeyi sentetik
deriden oluşuyorsa güneşe veya suya maruz kaldığında çok çabuk çatlamalara ve
dökülmelere sebebiyet verebilir. Bu da doğada geçirilen süre boyunca uzun ve
rahat kullanıma engel olacaktır. Aynı zamanda ayaklara daha az nefes aldırması
ve terletme ihtimali nedeniyle ayak kokusu, mantar gibi olumsuz durumları da
beraberinde getirebilir. Ayak sağlığını düşünenler outdoor ayakkabılarında
sentetik deri tercih etmemelidirler.
Outdoor ayakkabıların su geçirmemesi için
tamamen kapalı malzemelerden üretilmesi ayakların hava almamasına ve
terlemesine neden olabilir. Bu nedenle hava almasını sağlayan minik zarların
bulunması önemlidir.
Outdoor ayakkabıların tabanları zemini sağlam
tutmalı ve kaymaya neden olmamalıdır. Doğada karşınıza çıkacak engeller,
engebeler ve ıslak zeminler için kaymaya neden olan tabanlar risk
oluşturabilir. Bu nedenle outdoor ayakkabılarda dış taban sağlam ve zemini tam
tutmalı, iç taban ise yumuşak ve ayağın anatomik yapısına uygun olmalıdır.
Dayanıklı olması nedeniyle outdoor ayakkabılarda yaygın olarak kauçuk taban
kullanılmaktadır.
Outdoor ayakkabılar yaz ve kış mevsimine göre
farklı tercih edilmelidirler. Yazın kullanılacak outdoor ayakkabıların sıcaktan
koruma özelliği vardır, kışın kullanılacak outdoor ayakkabılarının ise
soğuktan. Her iki ayakkabının temelinde de ayak ısısını normal seviyede tutmak
ve nefes almasını sağlamak olsa da kışın kullanılan outdoor ayakkabıları ve
outdoor botları yazlık outdoor spor ayakkabılarına göre suya karşı daha
dayanıklıdır. Yazlık outdoor ayakkabılar ise kışlık outdoor ayakkabılarına göre
teri ayaktan, ayakkabı dış yüzeyine uzaklaştırma özelliklerine sahiplerdir.
Kışlık outdoor ayakkabılarının tabanları karlı
ve yağmurlu hava şartlarına özel üretildiği için kışın yapılacak outdoor
sporlarında mutlaka kışlık outdoor ayakkabı tercih edilmektedir.
Bazı outdoor sporları ve koşulları için dört
mevsim kullanılabilen her mevsime uyumlu outdoor ayakkabıları da bulunmaktadır.
Outdoor ayakkabı seçiminde hangi doğa koşullarında ve hangi mevsimde
kullanılacağı, seçilen modelin bu koşullara ve mevsimsel şartlara uygun olup
olmayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Doğa yürüyüşü ayakkabıları esnek orta
tabanlıdırlar ve uzun süreli yürüyüşler için uygundurlar. Bilekli veya bileksiz
seçenekleri ile kullanım alanına ve yürüyüş arazisine uygun olanlar tercih
edebilirler. Bilekli outdoor ayakkabıları doğa yürüyüşü esnasında burkulma
riskine karşı ayak bileklerine daha yüksek koruma sağlamaktadır.
Rahat yapıları nedeniyle doğa yürüyüşü outdoor
ayakkabıları günlük olarak da tercih edilmektedir. Son yıllarda şık
tasarımlarda üretilen outdoor ayakkabıları günümüzde şehir hayatının içine
girmiş ve şehrin koşturmacasında sıklıkla tercih edilmeye başlanılmıştır. Bunun
nedeni ise ayaklara sağladığı konfor ve rahat yürüyüş sunmasıdır. Outdoor
ayakkabıların tabanı normal ayakkabılara göre biraz daha sert olduğu için
başlarda günlük hayatta kullanımında zorlanılsa da alışanlar için vazgeçilmez
ayakkabılar arasında yer almaktadır.
Outdoor ayakkabılar dış şartlar, doğal
koşullar ve mevsimler etkiler için özel olarak üretilmiştir. Eğer doğada bir
tırmanma, koşu yürüyüş gibi etkinlikler yapacaksanız mutlaka dış mekan spor
ayakkabıları yani outdoor ayakkabı tercih etmelisiniz. Çünkü normal spor
ayakkabı ve sneakerlar günlük sporlara, iç mekanlara, şehir hayatındaki dış
mekanlara uygun olarak tasarlanmışlardır.
Outdoor kullanımına uygun olması için outdoor
ayakkabılar görünümlerinin aksine ayağı rahat ettiren yapıda, hafif ve
esneklerdir. Destekleyici özellikleri ile ayaklara, bileklere ve bele binen
yükü azaltırlar. Yürüyüş, koşu, kampçılık, dağcılık, bisiklete binme gibi
faaliyetlerde outdoor ayakkabıların tercih edilmesi gerekmektedir.
Outdoor ayakkabılar yapıları gereği ayağı tam
kavrar ve ayak tabanındaki darbeyi emerler. Ayak yaralanma ihtimalini esnek ve
yumuşak yapıları ile en aza indirirler. Spor esnasında konfor sağlayan outdoor
ayakkabıları ayağın nefes almasını sağlayarak terden ve nemden oluşacak ayak
rahatsızlıklarının da riskini azaltırlar.
Outdoor ayakkabılar zorlu koşullarda ayakların
tamamen rahat etmesi düşünülerek üretildiği için günlük kullanıma da
uygundurlar.
Outdoor ayakkabıları satın almadan önce
denerken mutlaka bir süre hareket etmiş olmanız gerekmektedir. Çünkü doğa
sporları yaparken hareketiniz esnasında ayaklarınız şişecektir. Bu nedenle
ayakkabı satın almadan önce günün yarısını yürümüş halde geçirebilirseniz
ayakkabı seçimi için ayak bedeniniz hazır olacaktır.
Ayakkabıların içinde ayaklar hareket
etmemelidir fakat ayak parmakları da ayakkabıların ucuna sıfır derecesinde
yakın olmamalıdır. ayak parmaklarınızı öne doğru ittirdiğinizde iki parmak aşil
tendonunun yanından aşağı kayabilmelidir. Outdoor ayakkabılar ile yürüyüş
esnasında da topuklarınız ayakkabının içinde havaya kalkmamalıdır. Bu nedenle
outdoor ayakkabı bedeninizi bilmiyorsanız ayakkabı kalıbına göre bedeninizi
deneyerek ve yürüyerek bulmanız gerekmektedir.